Plaattektoniek: de continenten bewegen

De continenten bewegen!! Het blijkt dat noord amerika zich ieder jaar zo'n 2.5 cm van europa verwijderd. De Hymalaya is ontstaan doordat India tegen Azie aanbotste. Hoe komt dit?

Hievoor moeten we kijken naar plaatsen waar vulkanen zijn. Vulkanen komen namelijk niet overal voor maar alleen op zwakke plaatsen in de aardkorst. Als we al deze plaatsen op de wereldkaart zouden zetten lijkt het net alsof de wered in stukken verdeeld wordt. Dit is inderdaad het geval. De stukken waaruit de aardkorst bestaat worden platen genoemd.

In het midden van de atlantische oceaan is een zone waar vulkanisme voorkomt. Dat gebeurd onder andere op Eisland. Dit vulkanisme is het gevolg van het uit elkaar schuiven van twee platen. Daardoor komt er in de ontstane opening magma naar boven. Deze vult de ruimte weer op (zie figuur hieronder.)

Omdat hier de platen uit elkaar bewegen zullen er ook plaatsen zijn waar de platen naar elkaar toe bewegen. Op de meeste plaatsen gebeurd diet in kustgebieden. een oceanische plaat botst dan tegen een continentale plaat. Die gebeurt bijvoorbeeld in Zuid Amerika.. Omdat de oceanische plaat een grotere dichtheid heeft dan de continentale plaat, schuift deze onder het continent en drukt de continentale plaat samen. Zo ontstaan gebergten zoals de Andes. Ook hier onstaan vulkanen omdat een deel van de continentale (onder) korst smelt. Dit meganisme noemt men subductie.

(Plaat) tektoniek openbaart zich aan het aardoppervlak op verschillende manieren:

  • Vulkanisme en aardbevingen (die aldaar)
  • Breuken. Deze ontstaan op plaatsen waard de aardkorst samengedrukt of uitgerekt wordt  wordt en het gesteente broos is. Als het gesteente plastisch is (zoals op grote diepte) ontstaan in plaats van breuken Shearzones; Het gesteende breekt niet maar wordt vervormd.
  • Plooien (gebergtevorming). Ook hier wordt het gesteente door druk vervormd in Sinusvormige structuren.